Trong những năm gần đây, số lượng tuyển dụng những công việc liên quan tới gia công CNC ngày một nhiều. Và gia công CNC được đánh giá là một trong những công việc nghề rất có tiềm năng phát triển thời gian tới. Vậy gia công CNC làm gì, và vì sao lại là nghề có nhiều tiềm năng.

Sinh viên Trường TCN KTCN Hùng Vương đang học vận hành máy Phay CNC

Trước đây để gia công cơ khí người ta có dùng máy là các loại máy tiện, máy phay tay. Gọi là máy nhưng việc gia công vẫn phải có các thao tác bằng tay để gia công.

Xin nhắc lại một chút, tiện cơ khí là cách mà người thợ đặt một khối kim loại hình trụ tròn lên máy, cho khối kim loại này quay tròn. Tiếp đó người thợ đưa một đầu kim loại khác hơi nhọn, khá cứng (gọi là dao cắt) ngập sâu vào khối kim loại (khoảng 1mm trở lại thôi nhé) và di chuyển từ từ theo chiều ngang.

Do lúc này khối kim loại đang quay, nên dao cắt sẽ lần lượt lấy đi từng lớp kim loại mỏng. Hết chu trình, người thợ đưa dao cắt về phía đầu và tiếp tục đưa dao cắt vào sâu một tí tiếp tục một chu trình mới nhỏ nhỏ như thế. 
Và với phương pháp này, người thợ có thể tạo ra rất nhiều sản phẩm khác nhau như: vòng bi, ốc vít, trục tuyền động, bánh răng... với độ chính xác tới 1/100 mm đến 1/1000 mm.

Thời của máy gia công tự động

Hiện tại, rất nhiều xưởng gia công đã nhập các loại máy gia công CNC từ nước ngoài về. Máy gia công CNC chính là các loại máy cơ khí thực hiện các công đoạn gia công tự động.

Tốc độ thi công rất nhanh, gấp nhiều lần máy gia công tay và lại giảm bớt được số lượng nhân công đáng kể.

Độ chính xác của các loại máy này rất cao, sai số rất nhỏ, trong phạm vi 1/1000 mm đến 1/10000 mm.

Đã có máy gia công tự động, vậy người ta tuyển nhân công CNC làm gì?

Một đặc trưng của gia công cơ khí, là số lượng đơn hàng gia công thay đổi liên tục. Mỗi đơn hàng có số lượng sản phẩm cần thi công riêng, mẫu mã hình dáng khác nhau, bản vẽ thiết kế thi công khác nhau, yêu cầu vật liệu cũng khác nhau luôn.

Máy CNC không tự động gia công được, mà nó cần được chỉ dẫn một cách cụ thể từng bước từng bước một. Việc chỉ dẫn cho máy CNC phải dùng những dòng lệnh nạp vào bộ nhớ của máy.

Và những người nhân công CNC chính là người chịu trách nhiệm nhập các dòng mã lệnh điều khiển đưa vào máy.

Để nhập được các dòng mã lệnh đúng với yêu cầu, họ phải phân tích được quá trình thi công như nên gia công bao nhiêu bước, tốc độ quay của khối kim loại là bao nhiêu, nên chọn dao cắt chủng loại nào... Phân tích, thiết kế chương trình gia công là một công việc mà người nhân công CNC thực hiện.

Và thực tế trên xưởng, dù máy CNC hiện đại, nhưng mỗi máy vẫn cần 1 đến 2 nhân viên trực máy. Theo dõi và can thiệp ngay khi máy có sự cố.

Công nhân đang nhập lệnh điều khiển gia công vào máy CNC

Phầm mềm hỗ trợ thiết kế chương trình gia công CNC

Ai có thể theo làm được gia công CNC

Để làm được, phải được đào tạo sử dụng và lập trình máy CNC. Và điều kiện cần nữa là phải am hiểu về gia công cơ khí, phải hiểu được tính chất của các kim loại khác nhau, biết cách chọn loại dao cắt phù hợp. Biết cách đọc bản vẽ kỹ thuật, và phương thức gia công cho từng chi tiết cần gia công.

Những kiến thức này được cung cấp qua các chương trình học nghề ở hầu khắp các trường trung cấp, cao đẳng cơ khí, đại học cơ khí.

Công nhân đứng trực máy CNC

Cơ hội phát triển nghề nghiệp

Hiện nay, các chủng loại máy CNC ngày càng được nhập nhiều về VN để sản xuất. Và các nước đều sử dụng CNC để gia công cơ khí. Cho nên, công việc gia công CNC sẽ còn rất nhiều cơ hội làm việc trong hiện tại và tương lai.

Nguyễn Dũng/Hướng nghiệp Việt